بواسیر یا هموروئید یکی از بیماری های شایع ناحیه مقعد است که می‌تواند زندگی روزمره فرد را با اختلال مواجه کند. یکی از مهم ترین نکاتی که افراد مبتلا به بواسیر باید رعایت کنند، انتخاب وضعیت مناسب برای نشستن و خوابیدن است. چرا که فشار مستقیم یا نادرست به ناحیه مقعد می‌تواند باعث تشدید علائم، درد بیشتر و حتی پیشرفت بیماری شود.
در این مقاله از بیتا کلینیک، مرجع تخصصی درمان لیزری بواسیر در تهران، به بررسی بهترین حالت‌های نشستن و خوابیدن برای این بیماران می‌پردازیم و همچنین نکات کلیدی برای کاهش درد و التهاب را معرفی می‌کنیم.
چرا وضعیت نشستن و خوابیدن در بواسیر اهمیت دارد؟
در بیماری بواسیر، سیاهرگ‌های ناحیه مقعد متورم می‌شوند. نشستن طولانی‌مدت یا خوابیدن در حالتی که به این ناحیه فشار وارد شود، می‌تواند منجر به تشدید التهاب، پارگی بواسیر یا خونریزی گردد. علاوه بر این، وضعیت‌های غلط بدن ممکن است باعث اختلال در گردش خون شوند و بهبودی را به تأخیر بیندازند.
بنابراین اصلاح عادات روزانه، به‌ویژه حالت نشستن و خوابیدن در دوران بواسیر، گامی مؤثر در کاهش درد و جلوگیری از پیشرفت بیماری است.
بهترین وضعیت نشستن برای افراد مبتلا به بواسیر
در زمان نشستن، هدف اصلی باید کاهش فشار از روی ناحیه مقعد باشد. در ادامه به بهترین روش‌های نشستن اشاره می‌کنیم:
۱. استفاده از بالشتک دوناتی (حلقه‌ای)
بالشتک‌های دوناتی طراحی شده‌اند تا فشار را از مرکز ناحیه نشیمنگاه کاهش دهند. این نوع بالشت‌ها سوراخی در مرکز دارند که باعث می‌شود هنگام نشستن، فشار به اطراف باسن منتقل شده و مقعد در تماس مستقیم با سطح سخت قرار نگیرد.
۲. نشستن روی صندلی‌های سفت با پشتی مناسب
برخلاف تصور عمومی، صندلی‌های خیلی نرم ممکن است باعث فرو رفتن بیش از حد بدن و فشار بیشتر بر مقعد شوند. بهترین انتخاب، صندلی‌هایی با سطح صاف، نه خیلی نرم و نه بسیار سفت هستند که در عین حال پشتی مناسبی برای کمر داشته باشند.
۳. جلوگیری از نشستن طولانی‌مدت
هر ۲۰ تا ۳۰ دقیقه یک‌بار از جای خود بلند شوید، قدم بزنید و حرکات کششی انجام دهید. ماندن در یک وضعیت ثابت برای مدت طولانی گردش خون را مختل کرده و التهاب بواسیر را تشدید می‌کند.
وضعیت های ممنوعه در زمان نشستن
- نشستن روی سطوح سرد و مرطوب
- چهارزانو یا دو زانو نشستن برای مدت طولانی
- نشستن به حالت خم شده به جلو یا بدون تکیه‌گاه کمری
- نشستن روی زمین به مدت طولانی، به‌ویژه بدون بالشت یا سطح نرم
بهترین وضعیت خوابیدن برای کاهش علائم بواسیر
خواب شبانه زمانی برای ترمیم بافت‌ها و آرام‌سازی بدن است. اما اگر وضعیت خواب نامناسب باشد، می‌تواند فشار مضاعفی به ناحیه مقعد وارد کرده و حتی باعث بروز درد در نیمه‌های شب شود.
1. خوابیدن به پهلو، ترجیحاً سمت چپ
این حالت، بهترین وضعیت خواب برای افراد مبتلا به بواسیر است. خوابیدن به پهلو فشار را از روی ناحیه مقعد برمی‌دارد و بهبود گردش خون را در دستگاه گوارش و ناحیه لگن تسهیل می‌کند. همچنین خطر فشرده شدن سیاهرگ‌ها کاهش می‌یابد.
۲. استفاده از بالش بین دو زانو
اگر به پهلو می‌خوابید، قرار دادن بالش کوچکی بین زانوها باعث هم‌راستا شدن ستون فقرات و لگن شده و به کاهش فشار روی عضلات کف لگن کمک می‌کند. این کار، مخصوصاً برای کسانی که دچار هموروئید خارجی هستند، توصیه می‌شود.
۳. اجتناب از خوابیدن روی شکم
خوابیدن به روی شکم باعث فشار مداوم به ناحیه مقعد و دستگاه گوارش می‌شود. در این حالت، تنفس نیز دشوارتر شده و ممکن است با چرخش‌های ناآگاهانه در خواب، فشار بیشتر به بواسیر وارد شود.
۴. وضعیت خواب نیمه‌نشسته در موارد خاص
در مراحل حاد بواسیر که فرد حتی در زمان دراز کشیدن نیز احساس ناراحتی می‌کند، می‌توان از وضعیت نیمه‌نشسته با تکیه بر بالش بلند یا تخت طبی با شیب مناسب استفاده کرد. این وضعیت برای دوره پس از عمل لیزر هم مؤثر است و در کلینیک بیتا نیز به بیماران توصیه می‌شود.
توصیه‌های تکمیلی برای مدیریت درد هنگام خواب و نشستن
برای کاهش علائم بواسیر و بهبود وضعیت عمومی بدن، رعایت چند توصیه ساده در سبک زندگی می‌تواند بسیار مؤثر باشد. استفاده از کمپرس گرم قبل از خواب به آرام‌سازی عضلات ناحیه کمک می‌کند و شست‌وشوی مقعد با آب ولرم بعد از اجابت مزاج موجب بهداشت بهتر و کاهش تحریک‌پذیری می‌شود. همچنین پرهیز از مصرف غذاهای تند، پرادویه و محرک در وعده شام، استفاده منظم از پمادهای موضعی ضد التهاب با تجویز پزشک و داشتن رژیم غذایی غنی از فیبر همراه با نوشیدن آب کافی، نقش مهمی در جلوگیری از یبوست و کاهش فشار به ناحیه مقعد دارند.
تأثیر درمان لیزری بر کاهش محدودیت در نشستن و خوابیدن
درمان‌های سنتی بواسیر غالباً نیاز به دوره‌های نقاهت طولانی دارند و بیماران ممکن است برای هفته‌ها درگیر مشکلات خواب و نشستن باشند. اما با درمان لیزری بواسیر که در بیتا کلینیک با جدیدترین تجهیزات انجام می‌شود، درد و التهاب در مدت کوتاهی کنترل شده و بیمار می‌تواند سریع‌تر به زندگی عادی بازگردد.
بیماران ما در بیتا کلینیک معمولاً ۴۸ تا ۷۲ ساعت پس از لیزر قادر به نشستن و خوابیدن در وضعیت عادی هستند.
نتیجه‌گیری
اگرچه درمان‌های پزشکی مانند لیزر، پمادهای موضعی و تغذیه سالم نقش مهمی در کنترل بواسیر دارند، اما اصلاح سبک زندگی، به‌ویژه حالت‌های نشستن و خوابیدن، از عوامل کلیدی در کاهش درد و پیشگیری از بازگشت مجدد بیماری است.
در صورتی که بواسیر شما وارد مرحله پیشرفته شده یا نشستن و خوابیدن برایتان دشوار است، مشاوره با پزشکان متخصص در بیتا کلینیک می‌تواند راهی سریع و مطمئن برای شروع روند درمان باشد. مشاوره رایگان و امکان ویزیت در همان روز، از خدمات ویژه ما برای بیماران جدید است.