مشاهده‌ی خون در مدفوع می‌تواند برای بسیاری از افراد نگران‌کننده باشد؛ به‌خصوص زمانی که هیچ درد یا علامت همراه دیگری وجود ندارد. اما آیا همیشه باید نگران باشیم؟ آیا خون در مدفوع بدون درد هم می‌تواند علامت یک بیماری جدی باشد؟ این مقاله به بررسی دلایل احتمالی، اهمیت تشخیص به‌موقع و راهکارهای مراجعه به پزشک متخصص می‌پردازد. اگر با چنین علائمی روبه‌رو هستید، مطالعه‌ی این مطلب می‌تواند اولین قدم آگاهانه شما برای حفظ سلامت گوارشی‌تان باشد.
علل شایع خون در مدفوع بدون درد
1. هموروئید داخلی
هموروئیدهای داخلی، رگ‌های متورم در ناحیه‌ی راست‌روده هستند که هنگام دفع، ممکن است دچار پارگی سطحی شوند و بدون ایجاد درد، مقداری خون روشن به همراه مدفوع مشاهده شود.
نشانه‌ها:
- خون قرمز روشن روی دستمال یا سطح مدفوع
- احساس سنگینی یا فشار در مقعد
- معمولاً بدون درد
۲. شقاق‌های سطحی یا ترک‌های مخاطی
گاهی اوقات، ترک‌های بسیار ریز در دیواره‌ی راست‌روده ایجاد می‌شود که در زمان اجابت مزاج می‌توانند باعث خون‌ریزی شوند، بدون آنکه فرد متوجه درد شود.
۳. پولیپ‌های روده بزرگ
پولیپ‌ها زائده‌هایی هستند که در دیواره‌ی روده رشد می‌کنند. اغلب بدون علامت‌اند و ممکن است تنها نشانه‌ی آن‌ها، خون‌ریزی گاه‌به‌گاه و بی‌درد باشد.
۴. بیماری‌های التهابی روده
بیماری‌هایی مانند کولیت اولسراتیو یا کرون نیز می‌توانند در مراحل ابتدایی تنها با علامت خون در مدفوع بدون درد ظاهر شوند.
رنگ خون چه چیزی را مشخص می‌کند؟
| رنگ خون | محل احتمالی خون‌ریزی | تفسیر پزشکی |
|---|---|---|
| قرمز روشن | راست‌روده یا مقعد | هموروئید، شقاق، پولیپ سطحی |
| قرمز تیره یا سیاه | روده‌ی بزرگ یا بالاتر | خون‌ریزی گوارشی جدی‌تر مانند زخم یا تومور |
آزمایش های تشخیصی برای خون در مدفوع
برای تشخیص دقیق علت خون‌ریزی، پزشک ممکن است بسته به شرایط بیمار، یک یا چند روش مانند آزمایش خون مخفی در مدفوع (FOBT)، آندوسکوپی، کولونوسکوپی، سیگموئیدوسکوپی، آزمایش‌های التهابی خون یا نمونه‌برداری از بافت (بیوپسی) را توصیه کند. انتخاب این روش‌ها به عواملی مانند سن بیمار، سابقه خانوادگی، شدت خون‌ریزی و علائم همراه بستگی دارد.
چه زمانی نیاز به مراجعه فوری دارید؟
در صورت مشاهده‌ی خون در مدفوع همراه با علائمی مانند کاهش وزن بی‌دلیل، کم‌خونی و ضعف مداوم، درد شکمی یا نفخ غیرعادی، تکرر خون‌ریزی یا وجود سابقه‌ی خانوادگی سرطان روده، لازم است سریعاً به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق بررسی و درمان مناسب آغاز شود.
آیا همیشه باید به پزشک مراجعه کرد؟
بله. حتی اگر فقط یک‌بار خون در مدفوع دیده‌اید و هیچ درد یا علامت دیگری ندارید، نباید آن را نادیده بگیرید. بعضی از بیماری‌های جدی مانند سرطان روده بزرگ ممکن است در مراحل اولیه فقط با این نشانه همراه باشند.
در بیتا کلینیک، با بهره‌گیری از دستگاه‌های پیشرفته‌ی کولونوسکوپی و آنوسکوپی، می‌توان علت دقیق خون‌ریزی را مشخص و در صورت نیاز، درمان را آغاز کرد.
