شقاق یا فیشر یک شکاف بیضی شکل در ناحیه مقعد است وجود آن در افراد باعث می‌شود تا فرد دچار درد و همچنین خونریزی در هنگام دفع مدفوع گردد. اگر این بیماری درمان نشود باعث می‌شود که بیمار به نوع حاد این بیماری دچار شود، در نوع حاد این بیماری شکاف و پارگی سطحی پوست مقعد بیشتر می‌شود و با گذشت زمان این بیماری دردناک‌تر و عمیق‌تر خواهد شد.
رایج است که این بیماری با بیماری بواسیر اشتباه گرفته شود. دچار شدن به بیماری فیشر در عموم افراد رایج است تقریبا مردان و زنان به نسبت مساوی به این بیماری دچار می‌شوند. در ادامه در خصوص شقاق و تفاوت آن با بواسیر و هزینه های آن با یکدیگر صحبت می کنیم.
شقاق مقعد دارای چه علائمی است؟
این بیماری دارای علائمی مختلفی است و تنها از روی موارد نام برده شده در ادامه نخواهید توانست به مبتلا شدن به این بیماری پی ببرید، به همین خاطر پیشنهاد می‌شود اگر دچار این بیماری هستید حتما برای تشخیص صحیح به نزد پزشک یا کلینیک بیتا مراجعه کنید.
خونریزی در هنگام دفع مدفوع
وجود ترک‌های عمیق در بیماران مبتلا شده به این بیمار باعث می‌شود تا فرد در هنگام دفع مدفوع دچار خونریزی شود، از آنجایی که این نوع خونریزی در بیماران بواسیری نیز وجود دارد این امکان هست که فرد علائم بیماری بواسیر با فیشر را اشتباه تشخیص دهد. البته این امکان هم وجود دارد که فرد به هر دو بیماری دچار شده باشد که در این صورت نیاز است درمان هموروئید فیشر را انجام دهد.
خارش در ناحیه مقعد
یکی دیگر از نشانه‌های ایجاد فیشر در فرد را می‌توان وجود خارش در ناحیه مقعد دانست. البته هر نوع خارشی را نمی‌توان به این بیماری نسبت داد. خارشی که همراه با سوزش باشد نشان از وجود این بیماری دارد.
وجود ترک اطراف ناحیه مقعد
اصلی‌ترین نشانه وجود بیماری فیشر در افراد، دیدن ترک در ناحیه مقعد است. اگر این ترک‌ها عمیق نباشند تقریبا تشخیص آن برای افراد مشخص خواهد بود و تنها وجود سوزش می‌تواند حاکی از شکافته شدن ناحیه مقعد باشد.
این بیماری علائم دیگری مانند مشاهده خون روی دستمال، برآمدگی ناحیه مقعد و غیره را دارد که پیشنهاد می‌شود در صورت وجود این علائم حتما برای تست هموروئید فیشر به دکتر خانم هموروئید مراجعه نمایید.
هموروئید با شقاق چه تفاوتی دارد؟
شاید در نگاه اول این دو بیماری مانند یکدیگر ظاهر شوند اما در مراحل پیشرفته این دو بیماری تفاوت‌ها خود را به خوبی نشان می‌دهند. در ادامه به بررسی تفاوت این دو بیماری خواهیم پرداخت.
تفاوت در میزان و نوع درد
درد شقاق تنها در زمانی سراغ فرد می‌آید که فرد در حال مدفوع کردن باشد، چرا که در این زمان بیشترین فشار به ناحیه مقعد وارد خواهد آمد. در حالی فردی که به بیماری بواسیر مبتلا است در طول روز نیز درد خواهد داشت و این درد صرفا در زمان دفع مدفوع نیست.
تفاوت ظاهری شقاق و هموروئید
این دو بیماری تفاوت‌های ظاهری آشکاری نیز دارند. در شکل ظاهری بیماری شقاق لبه مقعد فرد دچار شکاف می‌شود در حالی که بواسیر وجود یک زائده در ناحیه مقعد فرد بیمار است. به نوعی وجود بواسیر باعث ایجاد برآمدگی در ناحیه مقعد فرد بیمار می‌شود.
این دو بیماری تفاوت‌های مختلفی دیگری دارند که می‌توانید برای اطلاع دقیق از این تفاوت‌ها به مقاله تفاوت‌های بیماری شقاق و بواسیر مراجعه کنید.
درمان شقاق یا فیشر
که عموما به دلیل آن که درمان شقاق با لیزر برای بیمار بهتر است این روش درمانی بیشتر به بیماران پیشنهاد می‌شود. یکی از دلایل اصلی انتخاب این روش درمانی آن است که بیماری که تحت درمان هموروئید فیشر با لیزر قرار می‌گیرد به هیچ عنوان بیماری عود نخواهد کرد و به نوعی می‌توان گفت بیمار پس از عمل می‌تواند به روند عادی زندگی خود باز گردد.
درمان خانگی شقاق
اگر شما به این دو بیماری دچار شده باشید برای درمان آن می‌توانید از درمان خانگی شقاق استفاده کنید. درمان‌های خانگی در حالت کلی به دو دسته درمان‌های مبتنی بر کاهش درد و درمان‌های بهبودی تقسیم بندی می‌شوند.
در دسته درمان خانگی هموروئید فیشر فرد با استفاده از داروهای گیاهی و همچنین با استفاده از مواردی مانند یخ، لیدوکایین و دیگر موارد سعی بر این دارد که روند درمانی مناسبی را برای این بیماری فراهم آورد. به نوعی در این شیوه درمانی ابتلا تمرکز روی کاهش درد بیمار گذاشته می‌شود.
مقاله کامل در مورد روش های درمان گیاهی و سنتی فیشر > درمان گیاهی شقاق
در روش دیگر سعی می‌شود در صورتی که بیماری در مراحل اولیه خود باشد با استفاده از روش‌های درمانی گیاهی و همچنین طب سنتی اقدام به درمانی هموروئید فیشر کنند.
فیلم عمل جراحی شقاق
عمل فیشر اگر با لیزر انجام شود نیازی به بستری شدن بیمار نخواهد بود و بیمار پس از درمان می‌تواند پس از یک روز استراحت به فعالیت روزانه خود بپردازد. در ادامه فیلم عمل شقاق آورده شده است که می‌توانید به درستی مشاهده کنید که این بیماری به چه صورتی و در چه مدت زمان کمی در اتاق عمل درمان می‌شود.
کانال مقعد یک لوله کوتاه است که توسط ماهیچه در انتهای رکتوم احاطه شده است. رکتوم بخش پایینی روده بزرگ شما (روده بزرگ) است. شقاق مقعدی یک شکاف یا پارگی کوچک در پوشش مجرای مقعد است. شقاق شایع است، اما اغلب با سایر بیماری های مقعدی مانند هموروئید اشتباه گرفته می شود.
علل ایجاد شقاق مقعدی
شقاق معمولاً در اثر ضربه به پوشش داخلی مقعد در اثر اجابت مزاج یا سایر کشش های کانال مقعد ایجاد می شود. این می تواند به دلیل اجابت مزاج خشک و سخت یا اجابت مزاج شل و مکرر باشد. بیمارانی که عضله اسفنکتر مقعدی سفت دارند بیشتر احتمال دارد به شقاق مقعدی مبتلا شوند. علل کمتر شایع شقاق عبارتند از بیماری التهابی روده، عفونت مقعدی، تروما یا تومور.
علائم
شقاق مقعدی معمولا باعث درد شدیدی می شود که با دفع مدفوع شروع می شود. این درد ممکن است چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد. در نتیجه، بسیاری از بیماران ممکن است سعی کنند برای جلوگیری از درد، مدفوع نداشته باشند.
علائم دیگر عبارتند از:
- خون قرمز روشن روی مدفوع یا دستمال توالت پس از اجابت مزاج
- یک توده کوچک یا برچسب پوستی روی پوست در نزدیکی شقاق مقعدی (در صورت مزمن بودن یا بیش از 6 هفته وجود داشته باشد شایع تر است)
درمان غیر جراحی
پزشک شما در مورد مزایا و عوارض جانبی درمان ها صحبت خواهد کرد.
درمان شامل:
- یک رژیم غذایی با فیبر بالا و مکمل های فیبر بدون نسخه (25 تا 35 گرم فیبر در روز) برای نرم، فرم گرفته و حجیم کردن مدفوع.
- نرم کننده های مدفوع بدون نسخه برای دفع راحت مدفوع.
- نوشیدن آب بیشتر برای جلوگیری از سفت شدن مدفوع و کمک به بهبودی.
- حمام وان گرم (حمام سیتز) به مدت 10 تا 20 دقیقه، چند بار در روز (به ویژه پس از اجابت مزاج برای تسکین ناحیه و کمک به شل شدن عضلات اسفنکتر مقعد). تصور می شود که این به روند بهبودی کمک می کند.
- داروهایی مانند لیدوکائین که می توانند برای تسکین درد روی پوست اطراف مقعد اعمال شوند.
- داروهایی مانند دیلتیازام، نیفدیپین یا پماد نیتروگلیسیرین برای شل کردن عضلات اسفنکتر مقعد که به روند بهبودی کمک می کند.
از مصرف داروهای ضد درد مخدر اجتناب می شود زیرا می توانند باعث یبوست شوند که می تواند وضعیت را بدتر کند
درمان جراحی
اگرچه اکثر شقاق مقعدی نیازی به جراحی ندارند، درمان شقاق مزمن سخت تر است و جراحی ممکن است بهترین گزینه باشد. هدف از جراحی کمک به شل شدن عضلات اسفنکتر مقعد است که باعث کاهش درد و اسپاسم می شود و به شقاق اجازه می دهد تا بهبود یابد. گزینه های جراحی عبارتند از تزریق سم بوتولینوم (Botox®) به اسفنکتر مقعد یا تقسیم جراحی قسمت داخلی اسفنکتر مقعد (اسفنکتروتومی داخلی جانبی). جراح روده بزرگ و رکتوم شما بهترین درمان را برای شما پیدا کرده و در مورد خطرات جراحی صحبت خواهد کرد. هر دو نوع جراحی معمولاً به عنوان روش های سرپایی یک روزه انجام می شود
پیش آگهی پس از درمان
اکثر بیماران می توانند چند روز پس از جراحی به سر کار بازگردند و به فعالیت های روزانه برگردند. بهبودی کامل پس از هر دو درمان پزشکی و جراحی می تواند 6 تا 10 هفته طول بکشد. حتی زمانی که درد و خونریزی کاهش می یابد، حفظ عادات خوب روده و خوردن یک رژیم غذایی با فیبر بالا مهم است. ادامه اجابت مزاج سفت یا شل، جای زخم یا اسپاسم عضله داخلی مقعد می تواند بهبود را به تاخیر بیندازد.
- تزریق بوتاکس با بهبود شقاق مزمن مقعدی در 50 تا 80 درصد بیماران همراه است.
- اسفنکتروتومی در بیش از 90 درصد بیماران موفقیت آمیز است. اگرچه این روش غیر معمول است، اما ممکن است بر توانایی بیمار برای کنترل کامل گاز یا حرکات روده تأثیر بگذارد.
شقاق اغلب عود می کند. یک شقاق کاملاً التیام یافته می تواند پس از اجابت مزاج یا ضربه شدید عود کند. مشکلات پزشکی مانند بیماری التهابی روده (بیماری کرون)، عفونت ها یا تومورهای مقعدی می توانند علائمی مشابه شقاق مقعدی ایجاد کنند. اگر شقاق با درمان بهبود نیافت، مهم است که از نظر سایر شرایط احتمالی مورد ارزیابی قرار گیرد
آیا شقاق مقعدی می تواند منجر به سرطان روده بزرگ شود؟
شقاق مقعدی نه خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می دهد و نه باعث آن می شود. با این حال، شرایط جدی تر می تواند علائم مشابهی ایجاد کند. حتی زمانی که یک شقاق به طور کامل بهبود یافته است، جراح کولون و رکتوم شما ممکن است آزمایش های دیگری را درخواست کند. کولونوسکوپی ممکن است برای رد سایر علل خونریزی مقعدی انجام شود.
جراح کولون و رکتوم چیست؟
جراح کولون و رکتوم متخصص در درمان جراحی و غیر جراحی بیماری های کولون، رکتوم و مقعد هستند. آنها آموزش های پیشرفته جراحی در درمان این بیماری ها و همچنین آموزش کامل جراحی عمومی را گذرانده اند. جراحان کولون و رکتوم دارای گواهی بورد، دوره های رزیدنتی را در جراحی عمومی و جراحی کولون و رکتوم تکمیل می کنند و معاینات فشرده ای را که توسط هیئت جراحی آمریکا و هیئت جراحی کولون و رکتوم آمریکا انجام می شود، پشت سر می گذارند. آنها در درمان بیماری های خوش خیم و بدخیم کولون، رکتوم و مقعد به خوبی تبحر دارند و می توانند معاینات غربالگری روتین را انجام دهند و در صورت لزوم، شرایط را با جراحی درمان کنند.
